Erken Doğum

Erken Doğum

Erken doğum ingilizce "premature birth" olarak bilinir. Gebelik süresi her zaman doğru hesaplanamadığı için bebeğin gelişim süresi ve durumu vücut ölçüleri i­le (kilo ve boy) saptanabilir. 2500 gramdan az ve 46 santim­etreden kısa bebekler «erken doğmuş (prematüre) bebek» olarak nitelendirilir. Kilosu 1000 gramdan az olan bebeklerin yaşama umudu pek azdır. 600 gram yaşama olasılığının en alt düzeyi­dir. 1200 gramdan itibaren yaşama şansı artar. 1500 gramın altında doğan bebekler, yalnızca çocuk kliniklerinde kontrol altında ve özel bakım sonucu yaşayabilirler.

Erken Doğum Nedir

Ana rahmindeki sağlıklı bebeğin geliş­mesi tamamlanmadan doğmasına «erken doğum» adı ve­rilir. Bebeğin vücudu ile baş büyüklüğü arasında oransızlık vardır. Yağ kesecikleri hemen hemen yok gibidir. Vücut he­nüz tüylerle kaplıdır. El ve ayak tırnakları tamamen uzamış­tır. Kulak kepçeleri yumuşaktır. Üreme organları tam olarak gelişmemiştir. Erkek bebeklerde, er bezleri henüz torbalarının içine inmemiştir. Kızlarda vulva dış dudakları iç dudakları örtmemiştir.

Erken Doğum Nedenleri

Doğum eylemini erken başlatan çok sayıda etken vardır. Bunlar arasında en etkili olanlar çoğul gebelik ve polihidramniyostur (bebeğin sıvısının normalden fazla olması).

Bu iki durum rahimin kapasitesinden daha fazla gerilmesine ve bu büyük yükten "kurtulmak için" miyad dolmadan kasılmasına yol açabilir.

İkiz gebelikte doğumun tekil gebeliklerden daha erken başlaması kuraldır ve bazı durumlarda eylem 36. haftadan önce başlayabilir.

Suların miyad dolmadan erken gelmesi, yani erken membran rüptürü (EMR) de doğum eylemini başlatan diğer bir etkendir. Suların gelmesiyle açığa çıkan bazı maddeler ve olaya eklenen enfeksiyon erken doğum eylemini tetikler.

Genital sistem enfeksiyonları (özellikle B grubu streptokoklarla meydana gelen enfeksiyonlar, bakteryel vajinozis ve trikomonaslara bağlı vajinit, klamidyalar, anaerob bakteriler, ureoplasma ve mikoplazmalarla oluşan enfeksiyonlar ) ve üriner sistem (idrar yolları) enfeksiyonları erken doğum eylemini başlatabilir.

Placenta previa (plasentanın doğum kanalını kapatması), ablatio placenta (plasentanın erken ayrılması) gibi durumlarda da doğum eylemi daha erken başlayabilir.

Anne adayının beslenmesinin yetersiz olması, sosyoekonomik seviyesinin düşük olması, yaşanılan coğrafi bölgenin özellikleri, anne adayında ciddi anemi (kansızlık), sigara kullanımı gibi etkenler de doğum eylemini başlatmada etkili olabilmektedir.

Erken Doğum Belirtileri

Erken doğumun gerçekleşmesi için temel şart rahim kasılmalarının olmasıdır. Kasılma olmadan rahim ağzı açılmaz. Kasılmalar bazı anne adaylarında kendini ağrıyla belli ederken bazı anne adaylarında hiç bir ağrıya yol açmayabilir.

Kasılmalarınızın olup olmadığını anlamak için avcunuzun içini karnınıza hafifçe dokundurunuz. Avucunuzun altında rahiminizin "toplanıyor" hissi yaratması kasılma belirtisidir. Bu esnada ağrı duyulması şart değildir. Bu kasılmaların sıklığını ve süresini ölçünüz. Saatte dört kez ya da daha sık ortaya çıkan kasılmalarda mutlaka doktorunuza haber veriniz.

Diğer belirtiler:

Erken doğum tehdididinin diğer önemli belirtileri arasında pelviste dolgunluk hissi, adet sancısına benzer kramp tarzı ağrılar, pozisyon değiştirmekle geçmeyen bel ağrıları, vajinal akıntının artması ya da niteliklerinin değişmesi (daha müköz, daha sulu ya da kanlı akıntı ortaya çıkması), ishalle beraber olan ya da tek başına ortaya çıkan barsak krampları yeralır. Bu durumda yine kasılmalarınızı elle kontrol ediniz. Bu belirtiler kasılma olmadan tek başlarına bir anlam taşımazlar. Ancak bu belirtilerden biri varsa ve kasılmalarınızın olup olmadığından emin değilseniz yine doktorunuza başvurmalısınız.

Erken Doğum Sonrası Bebeğin Bakımı

Yeni doğan bebeklerin vü­cut ısı düzeni henüz yeterli derecede çalışamaz. Bundan başka, ısı kaybını önleyen yağ kesecikleri de henüz yoktur. Bu neden­le erken doğmuş bebeği ısıtma ve soğuktan koruma alınacak ilk önlemler arasındadır. Erken doğmuş bebekler için kuvöz adı verilen bebek çadırı vardır. Bebek kuvözde değişmez ısı, nemlilik, oksijen miktarı ayarlanmış ve sterilize edilmiş bir or­tamda yaşatılır. Kuvöz bebeklere hareket olanağı sağlar, aynı zamanda onları mikroplardan korur. Erken doğmuş bebekle­rin beslenmesi, bakımı, tedavisi ve hastalıklardan korunması özel bakım isteyen bir iştir. Erken doğmuş, bebek bu tehlike­leri (Erken Doğum Riski) atlattıktan sonra annenin bakımına verilebilir.